Doktersassistente: “Goedemiddag, met de assistente van dr. Van de Ploeg, waarmee kan ik u helpen.”
Wondconsulent: “Hallo, u spreekt met Martine de wondverpleegkundige van mevrouw Janssen, geboren 11-12-1945. Ik bel u vanwege haar voet, het ziet er niet goed uit. Het lijkt rood en wat gezwollen rondom de wond. Ik denk dat het verstandig is om de antibioticakuur opnieuw te starten. Vandaar dat ik bel.”
Doktersassistente: “Graag zou ik dan nog een aantal dingen willen weten. Kunt u mij vertellen hoelang deze roodheid en zwelling er al is? En is mevrouw hier ziek bij of heeft ze koorts? ”
Wondconsulent: “Euhh in het verslag staat het niet zo duidelijk. Ze lijkt er niet ziek bij. Maar ik moet zeggen dat ik net weg ben bij mevrouw. Stom, had ik misschien moeten doen, maar ze leek niet ziek. Mijn excuus, maar u kunt toch wel een antibioticakuur voorschrijven op basis van mijn bevindingen? Ik denk dat het dezelfde moet zijn als de vorige keer ”
Het bovenstaande fragment komt uit een intervisiebijeenkomst en werd ingebracht door een doktersassistente. Hoewel het maar een klein fragment is uit een telefoongesprek is invoelbaar waar mogelijke hiaten in de overdracht zitten. Bijvoorbeeld: Is er wel overdracht geweest van de meest relevante patiëntgegevens, bedoelen zij beiden hetzelfde en of had de informatie wellicht geverifieerd moeten worden. Maar wat kunnen wij nu van deze casus leren?
Communicatie en overdracht, het lijkt vaak zo simpel. Toch gaat het onbedoeld en onbewust vaak fout. Dit kan leiden tot veel frustratie, maar belangrijker nog tot het onder- of overbehandelen van patiënten. De verantwoordelijkheid daarvoor ligt bij zowel de zender als de ontvanger, van beide wordt verwacht dat zij proberen vanuit hun expertisegebied met de beste intentie voor de patiënt tot een overdracht te komen. De SBARR-methode in combinatie met een wondclassificatiesysteem kan hierin ondersteuning bieden. Hierbij wordt Situation (situatie), Background (voorgeschiedenis), Assessment (beoordeling), Recommendation (aanbeveling/vraagstelling), Repeat (herhalen) omschreven tijdens de overdracht. Onder het onderdeel assessment ofwel beoordeling is het verstandig bevindingen waar mogelijk te objectiveren en eventueel te verwerken in een wondclassificatiesysteem. Naast het gebruiken van deze methode is het ook van belang dat de ontvangende partij terugkoppelt welke boodschap deze heeft gekregen. Hierdoor kunnen beide partijen controleren of de informatie en de vraagstelling die erbij hoort begrepen is.
En dit laatste punt is wat mij betreft het meest essentieel. Want vaak wordt dit deel in de communicatie vergeten of denkt men dat het wel begrepen wordt. Of zoals George Bernard Shaw ooit zei: “Het grootste probleem bij communicatie is de illusie dat er communicatie heeft plaatsgevonden.”
A.M. Wijlens, Bestuurslid WCS Kenniscentrum Wondzorg
Reageren: klik hier