Het loopt tegen elf uur als we ruim twintig minuten te laat de volgende patiënte binnenroepen. Dame van middelbare leeftijd, met diabetes en een voetulcus, neuropathie, enige mate van perifeer arterieel vaatlijden en een voetdeformiteit. Tot op heden heeft volgens de patiënte geen enkel therapieplan gewerkt en enigszins gefrustreerd neemt ze plaats op de behandelbank.
Na het verwijderen van de wondverbandmiddelen worden we geconfronteerd met een wond onder het voorste gewricht van de grote teen. De randen van de wond omgeven met eeltvorming. Bij doorvragen meldt mevrouw dat ze een half jaar geleden is gezien in een voetenteam. Daar was het advies om te gipsen. Met resultaat; na twee en een halve maand was de wond dicht. Ze werd met een verbandschoen tijdelijk naar huis gestuurd om verdere behandeling en een orthopedisch schoentraject af te wachten en daar ging het mis. “Opnieuw forse eeltvorming en een grote blaar ter hoogte van het voorste gewricht” vertelt mevrouw. Met een diepe zucht vervolgt ze, “En toen wilden ze mij opnieuw in het gips zetten, maar ik vertrouwde het niet meer. Vandaar mijn bezoek hier. Ik wil heel graag van dit probleem af, ben bereid hier alles voor te doen”.
Wanneer total contact cast leidt tot het genezen van een wond dient er ook tijdig aandacht te zijn voor een adequate schoen. De timing van het opstarten van een schoentraject is essentieel in dit proces, aangezien de patiënt eigenlijk niet zonder adequate voorziening kan. Een verbandschoen kan hierin nooit de functie overnemen van het gips, omdat deze flexibel is, weinig afwikkeling heeft en minder passend is bij de individuele voetvorm, waardoor bij wonden aan de onderzijde van de voet de druk te hoog wordt en daardoor opnieuw een wond ontstaat. Eigenlijk dient er gekozen te worden om de patiënt dan in het gips te houden tot er een adequate schoenvoorziening gedragen kan worden.
Na dit toegelicht te hebben aan onze patiënte, werd ze opnieuw in het gips gezet. Na ruim vier maanden was het ulcus nog steeds dicht en liep ze inmiddels op haar aangepaste schoenen. Dankbaar kwam ze met een kaart binnen: “Schoenen kunnen je leven veranderen, vraag het Assepoester maar eens.. ” Bij het weggaan zegt ze nog vol trots, “Ik draag altijd mijn schoenen vanaf het opstaan tot ik ga slapen. Het maakt dat ik mijn voeten bescherm, kan bewegen en het houd mijn voeten gezond.” Een prachtige bevestiging dat ze begrepen heeft dat zonder adequate schoen haar voet een hoog risico loopt op het opnieuw ontstaan van wonden.
Jeannette Roeleveld, verpleegkundig specialist vaatchirurgie en wondzorg Radboudumc en
Anke Wijlens, bestuurslid WCS en MSc Wound Healing and Tissue Repair
Diabetes Podotherapeut Radboudumc / Podotherapie Bottendaal